عضو هیات علمی پژوهشگاه نیرو در گفتگو با خبرنگار روابط عمومی پژوهشگاه نیرو، در خصوص بحث بیت کوین و ارتباط آن با انرژی تجدیدپذیر گفت: امروزه موضوع بیت کوین و استخراج آن به یک موضوع داغ تبدیل شده است. این فعالیت جذاب است و دوره بازگشت سرمایه کوتاهی دارد و با توجه به اندک بودن سرمایه گذاری اولیه، شرکتها به آن ورود میکنند. با توجه به اینکه در حال حاضر یارانه هنگفتی برای انرژی الکتریکی به مصرفکنندگان پرداخت می شود، باعث شده است که جذابیت سرمایه گذاری در استخراج بیت کوین بیشتر هم بشود.
اما از طرفی این امر می تواند مشکلاتی را برای شبکه برق ایجاد کند. چرا که دستگاههای استخراج کننده بیت کوین از انرژی الکتریکی استفاده می کنند و در کوتاه مدت ممکن است افزوده شدن این بار به شبکه تعادل میان عرضه و تقاضا را برهم بزند. مطالعاتی در خصوص اینکه توسعه انرژیهای تجدیدپذیر به عنوان یک منبع انرژی چطور میتواند به این موضوع کمک کند انجام دادهایم.
دکتر بحری تصریح کرد: بررسی اولیه نشان می دهد که ممکن است احداث همزمان یک نیروگاه تجدیدپذیر با هدف استخراج بیت کوین از جنبه اقتصادی توجیهپذیر نباشد. اما براساس محاسبات انجام شده برای نیروگاههای تجدیدپذیری که در حال حاضر با هدف فروش برق تضمینی احداث شدهاند، اگر برق تولیدی آنها با همان نرخ تضمینی در اختیار تولیدکنندگان بیت کوین قرار گیرد، هم مشکل سرمایهگذار نیروگاههای تجدیدپذیر برای فروش مستمر برق در میان مدت حل می شود و هم اینکه استخراج کننده بیت کوین با یک نرخ منطقی به استخراج بیت کوین می پردازد. زمان بازگشت سرمایه برای سرمایهگذار استخراج کننده بیت کوین در این حالت جذاب باقی خواهد ماند.
وی بر این اساس اشاره کرد یک راهکار میتواند به این صورت باشد که در کنار سرمایهگذاری که نیروگاه تجدیدپذیر را احداث کرده و آمادگی فروش برق با نرخ تضمینی را دارد، سرمایه گذار دوم یا خود سرمایه گذار اول، به احداث مزرعه استخراج بیت کوین بپردازد و از همان برق تجدیدپذیر برای تولید بیت کوین استفاده کند. در این شرایط شبکه برق هم تحت فشار قرار نمیگیرد و از طرفی اعتباری که باید بابت خرید تضمینی برق بصورت یارانهای به دارنده نیروگاه تجدیدپذیر پرداخت شود از محل استخراج بیت کوین تامین می شود و به وزارت نیرو فشاری از جهت تامین مالی خرید تضمینی وارد نمی شود و استخراج کننده بیت کوین نیز انرژی را با نرخی خریداری می کند که همچنان برایش صرفه اقتصادی دارد.
معاون مرکز توسعه فناوری توربین بادی پژوهشگاه نیرو تاکید کرد: با توجه به اینکه بازار بیت کوین ممکن است بازار پایداری نباشد و با توجه به عدم اطلاع از آینده، این راهکار، راه حلی میان مدت خواهد بود و لزوما نمی بایست به آن به عنوان یک راهکار بلندمدت برای توسعه تجدیدپذیر نگاه کرد.
مجری طرح توسعه فناوری توربینهای بادی همچنین به ناپایداری تولید انرژی در تجدیدپذیرها اشاره کرد و گفت: نکته ای که باید توجه شود این است که استخراج بیت کوین منبع انرژی پایدار و مستمر می خواهد ، اما منابع انرژی تجدیدپذیر تولید مستمر ندارند، به عنوان مثال تولید انرژی خورشیدی منحصر به طول روز که تابش خورشید را داریم می باشد و همین طور در مورد انرژی بادی، تولید انرژی تابع زمان وزش باد است.
این مشکل با اتصال سامانه های تولید انرژی تجدیدپذیر و نیز سامانه های استخراج بیت کوین به شبکه برق به عنوان یک زیرساخت پایدار تامین انرژی قابل حل است.
وی در پاسخ به این سوال که نهاده انرژی چه بخشی از تولید بیت کوین را تشکیل می دهد بیان داشت: با توجه به یارانه تخصیصی، انرژی درصد خیلی کمی از نهاده تولید بیت کوین را تشکیل میدهد. این میزان تقریبا حدود 5 درصد قیمت نهایی رمزارز را تشکیل می دهد و این امر می تواند باعث شود از دیگر کشورها برای تولید بیت کوین به ایران وارد شوند و این پدیده طبیعتا سودی برای کشور در پی نخواهد داشت.
بحری گفت: یارانه برای حفظ حداقل سطح رفاه شهروندان است نه تولید ثروت. یک شرکت، نهاد یا افرادی آمدهاند و تولید بیت کوین میکنند و از یارانهای که برای رفاه مردم اختصاص داده شده است برای تولید ثروت استفاده میکنند. برای تولید بیت کوین از برق خیلی ارزان استفاده میکند و بیت کوین را با قیمت جهانی میفروشند. دولت و کشور هم از این قضیه سهمی نمی برند. از آن بدتر زمانی است که سرمایه گذار اصلا ایرانی نباشد. یک سرمایه گذار میآید و می بیند که در ایران هزینه انرژی بسیار پایین است. هزینه انرژی در ایران تقریبا حدود نیم سنت است در حالی که قیمت جهانی برق حدود 5 تا 9 سنت است . این امر می تواند باعث می شود از دیگر کشورها جهت احداث مزارع استخراج بیت کوین به ایران وارد شوند و بیت کوین را در ایران تولید و در کشور خودشان با قیمت جهانی بفروشند. این موضوع وجهی ملی دارد و علاوه بر تحمیل بار به شبکه برق کشور، آورده ای هم برای کشور ندارد.
متاسفانه این اتفاقها در حال رخ دادن است و ما انرژی ارزان و بدون حساب را در اختیار این سرمایه گذاران قرار می دهیم. امید است اجرای قوانین کارامد در زمینه تعیین نرخ انرژی برای استخراج رمز ارز و ضمانت اجرایی آن و همچنین گسترش استفاده از نیروگاههای انرژی تجدیدپذیر و احداث مزارع استخراج بیت کوین در کنار آن، تا حدی این مشکل را ساماندهی کند.