مدیر پروژه اجرای طرح پایلوت تولید و به کارگیری موتورهاي براشلس در کولرهای آبی، بهینه کردن سیستمهای الکتروموتوری را بهترین گزینه برای صرفه جویی در مصرف برق دانست و گفت: بهینه سازی انرژی پاکترین و ارزانترین فناوری برای ایجاد ظرفیتهای جدید انرژی است.
حسن ابراهیمیراد مدیر پروژه اجرای طرح پایلوت تولید و به کارگیری موتورهاي براشلس در کولرهای آبی، در گفتگو با خبرنگار واحد روابط عمومی پژوهشگاه نیرو با اشاره به اهمیت موتورهای الکتریکی گفت: مطابق گزارش آژانس بين المللي انرژي كه در سال 2016 منتشر شده است، كل مصرف برق دنيا در سال 2014 حدود 20 هزار تراوات ساعت بود كه از اين ميزان موتورهاي الكتريكي حدود 10 هزار و 500 تراوات ساعت و 53 درصد مصرف برق كل دنيا را مصرف نمودهاند. كارشناسان آژانس با توجه به روند رو به رشد استفاده از سيستمهاي الكتروموتوري، پيش بيني كردند كه طي دو دهه بعدي اين رقم به 60 درصد كل مصرف دنيا برسد. بنابراين مستعدترين موضوع براي بهينهسازي مصرف در انرژي الكتريكي، سيستمهاي الكتروموتوري تشخيص داده شده است. صرفهجويي در بخش موتورهاي الكتريكي، ظرفيتهاي جديدي براي انرژي الكتريكي بهوجود ميآورد كه ممكن است علاوه بر رفع كامل خاموشيها در چند سال آينده، تا چندين سال ايران را از احداث نيروگاههاي جديد بينياز كند. 70 درصد برق مصرفي در صنعت توسط سيستمهاي الكتروموتوري استفاده ميشود و با توجه به عمر بالاي صنعت برق ايران، اجراي سياستهاي صرفهجويي در اين بخش ميتواند باعث ايجاد ظرفيتهاي جديدي در انرژي الكتريكي گردد. همچنين صرفهجويي در سيستمهاي الكتروموتوري بخشهاي خانگي و كشاورزي نظير لوازم خانگي، سيستمهاي سرمايشي، پمپهاي آبرساني، سيستمهاي آبياري، چاههاي كشاورزي و ... نيز ميتواند باعث صرفهجويي بسياري در اين حوزه گردد.
مطابق گزارش آژانس بين المللي انرژي، ايران در سال 2015 به ميزان 552 ميليون تن گازهاي گلخانهاي منتشر كرده است. با توجه به اینکه براساس توافقنامه پاريس در سال 2015، ایران تعهد داده است كه در صورت وجود تحريمهاي مالي و انرژي، 4 درصد كاهش گازهاي گلخانهاي را داشته باشد و فعاليتهايي را در نظر بگيرد كه حدود 22 ميليون تن گازهاي گلخانهاي كمتر انتشار پيدا كند. طبق مطالعات صورت گرفته در مركز توسعه فناوری موتورهای الکتریکی پیشرفته پژوهشگاه نیرو، فقط اجراي 7 طرح ارتقاي سيستمهاي الكتروموتوري در كولرهاي آبي، یخچال فریزر، چاههاي كشاورزي، صنايع نيروگاهي، سيمان، موادغذايي و فولاد ميتواند باعث كاهش حدود 20 ميليون تن گاز دي اكسيد كربن گردد. بنابراين كشور ما فقط با اجراي طرح ارتقاء سيستمهاي مذكور در این 7 حوزه، ميتواند تعهد خود به كنفرانس پاريس را اجرايي نمايد.
وی در خصوص نحوه انتخاب موتورهاي براشلس در مقایسه به سایر موتورها گفت: در تدوين سند راهبردي مركز توسعه فناوری موتورهای الکتریکی پیشرفته پژوهشگاه نیرو، انواع فناوريها و همچنين كاربردهاي آنها بررسي شد. فناوريهاي مختلف با توجه به سياست كشورهاي مختلف در قبال آنها، نياز فعلي و آتي صنعت ايران، نظرات خبرگان صنعت و دانشگاه و توان و امکانات کشور به ترتيب اولويت شناسايي شد. انتخاب موتورهاي براشلس براي استفاده در اين كاربردها نيز برهمين اساس صورت گرفته است. البته قبل از شروع فرايندهاي اجرايي توسعه فناوري، گزارشهاي اقتصادي نيز استخراج شدهاند. بنابراين هم براساس تحليلهاي اقتصادي و فنی كارشناسان مركز و هم براساس رفتار كشورهاي پيشرفته، اين موتور براي كاربردهاي مذكور در مجموع مناسبتر تشخيص داده شده است.
ابراهیمی راد در خصوص به کارگیری موتورهاي براشلس در کولرهای آبی گفت: در راستاي بهينهسازي مصرف كولرهاي آبي، از اسفند 1394 پژوهشگاه نيرو در قالب اجرای 3 پروژه، در گام اول اقدام به تدوين استاندارد در اين حوزه ( گزارش مربوطه در نشریه شماره 1101 پیک برق ارائه شده است) و در گام دوم به ارزيابي سطح توانايي دانش فني اين موتورها پرداخت. طي فراخوان عمومي در اواخر آبان 1395 از شركتها جهت ساخت اين موتورها دعوت به عمل آمد. هفت شركت آرمان انرژي، الكتروژن، پيشگامان نوآوري مشكات، سرآمدان مديريت علم و فناوري سلمانيان فارس، فناوران الكتروموتور آريا، موتوژن و نيان الكترونيك براي ساخت محصولات اعلام آمادگي كردند. در طی این پروژه، موتورها به سه روش تست شدند. ابتدا در داخل خود شرکت و با امکانات موجود و با توجه به الزامات پژوهشگاه نیرو موتورها تست گردیدند. سپس در آزمایشگاه شرکت لورچ اصفهان كه باتوجه به مشورتهاي انجام شده با همكاران سازمان استاندارد، در زمره مدرنترين آزمايشگاه كولرهاي آبي ايران محسوب مي شود، موتورهای براشلس با اتصال به کولرهای مربوطه تحت تست استاندارد قرار گرفتند و در نهایت برای تست تمام موتورها، در شرایط یکسان و با تجهیزاتی یکسان، موتورهای آنها در آزمایشگاه ملی استاندارد نیز تست گردید. همچنين روند طراحي بومی آنها توسط ناظر پژوهشگاه نيرو مورد تاييد قرار گرفت. خلاصهاي از نتايج در جدول زير آورده شده است. همچنين گزارشي از نتايج اين تستها در سايت مركز توسعه فناوری موتورهای الکتریکی پیشرفته پژوهشگاه نیرو، به آدرس motor.nri.ac.ir آمده است. بنابراين مي توان با اطمينان بيان كرد كه فناوري طراحي و توليد اين موتورها در كشور بومي سازي شده است و بازدیدها و تستهاي انجام شده مويد اين مطلب ميباشد. با توجه به نتایج تستهای روتین و عملکردی انجام شده، میتوان بیان نمود که موتورهای براشلس و درایوهای هر هفت شركت، جديدترين الزامات روز دنيا را رعايت و بازده آنها از به روزترين قوانين MEPS در دنيا بين يك رده تا دو رده بالاتر قراردارد. همچنين در صورت لحاظ كردن زمان دو برابري استفاده دور كند به دور تند ميانگين صرفه جويي كولرهاي آبي در صورت تغيير فناوري موتورهاي آن حدود 45 درصد مي شود. ضمنا با فرض تغيير موتورهاي 18 ميليون كولر آبي با موتور براشلس و با فرض روشن بودن 15 ميليون آنها در يك زمان، باعث صرفهجويي 4000 مگاواتي ديماند نيز خواهد گرديد. اين رقم معادل صرفهجويي در احداث نيروگاههاي جديد به ميزان تخميني 5 هزار و 600 مگاوات ميشود.